Jak zostać fotografem? Fotografia dla początkujących

Kolejny nudny dzień za korporacyjnym biurkiem skłania cię do rozpatrywania intratności hodowli alpak? Zanim zaczniesz na poważnie szukać chaty w Bieszczadach, zastanów się, czy nie wystarczyłaby ci nieco mniej drastyczna zmiana stylu życia. Fotografia może być świetnym hobby, a może też stać się całkiem zacnym źródłem utrzymania i… mocnych wrażeń. Podróże, poznawanie nowych ludzi, zmiana otoczenia, praca na własny rachunek – jeśli chodzi ci to po głowie, ale nie masz pojęcia, od czego zacząć, podpowiemy ci, jak się do tego zabrać od podstaw.

Fotografia dla początkujących: wybieramy aparat fotograficzny

Na początek potrzebujesz sprzętu. Niezależnie od tego, czy chcesz zostać profesjonalistą, fotografować dorywczo, czy też podchodzisz do tematu czysto hobbystycznie – musisz mieć czym robić zdjęcia. Laikowi wybór aparatu może wydawać się decyzją niesłychanie skomplikowaną. Wybór jest ogromny, a aparaty różnią się między sobą praktycznie wszystkimi możliwymi parametrami. W grę wchodzi też cena. Nawet niektóre smartfony dysponują całkiem niezłym aparatem, ale jeśli chcesz się zająć fotografią bardziej na poważnie, użycie telefonu nigdy nie będzie tak komfortowe, jak posiadanie sprzętu specjalnie do tego przeznaczonego. Co więc wybrać na początek?

Same cyfrówki mają kilka wariantów, istnieją również bezlusterkowce, bezkorpusowce, aparaty SLT, aparaty dalmierzowe, aparaty w smartfonach i oczywiście stare dobre analogi. Na początku jednak nie musisz wiedzieć, na czym polegają różnice między wszystkimi tymi sprzętami. Najbardziej popularne rodzaje aparatów to kompaktowy (popularnie nazywany cyfrówką), zyskujące na popularności aparaty kompaktowe z wymienną optyką (potocznie nazywane bezlusterkowcami), a także lustrzanki.

Jaki aparat dla amatora? Cyfrówka

Chociaż wielu amatorów zaczyna od kupna lustrzanki, na początek spokojnie może ci wystarczyć aparat kompaktowy, potocznie nazywany cyfrówką. Cechuje się on niewymiennym obiektywem (zazwyczaj chowającym się w korpusie) oraz niewielkimi gabarytami. Możliwości kompaktu nie rozszerzysz przy pomocy dodatkowych akcesoriów (obiektywów czy lamp). Cyfrówki są jednak bardzo zróżnicowane i można wśród nich znaleźć naprawdę niezły sprzęt. Przy okazji ich obsługa jest banalnie prosta, cechują je też niewielkie gabaryty. Taki aparat możesz nosić zawsze przy sobie, tak aby w najmniej spodziewanym momencie móc szybko złapać wyjątkowo urokliwy zachód słońca albo staruszkę karmiącą gołębie.

Najtańsze cyfrówki mają przeważnie wyłącznie automatyczne tryby, zatem niewiele się nauczysz, jeśli chodzi o ustawienia manualne aparatu. Za to cena najtańszych modeli jest bardzo przystępna. Nieco droższe aparaty cyfrowe mogą oferować więcej funkcji i lepsze parametry. Istnieją też kompakty zaawansowane, które wyglądem mogą przypominać lustrzankę, oferować tryby manualne czy nawet posiadać możliwość zapisu fotografii w formacie RAW (niepodlegającym kompresjom i dzięki temu dającym największe możliwości późniejszej edycji zdjęć). Warto jednak mieć na uwadze, że przeciętne cyfrówki posiadają niewielkie matryce i nie pozwolą ci uzyskać dobrego efektu w trudnym oświetleniu, nie uzyskasz też przy ich pomocy efektu rozmytego tła. Mogą się za to sprawdzić, gdy na początku fotograficznej drogi będziesz się uczyć kompozycji zdjęć albo po prostu – gdy chcesz sprawdzić, czy robienie zdjęć jest w ogóle dla ciebie. Miej jednak na uwadze, że kompakt to aparat służący przede wszystkim do fotografowania rodzinnych eventów albo do robienia fotek z wakacji. Jeśli chcesz uczyć się podstaw fotografii i zależy ci na artystycznym wyrazie – cyfrówka może nie spełnić twoich oczekiwań.

Jak wybrać aparat? Bezlusterkowiec – co to jest i jak działa?

Ten rodzaj aparatu o nieco dziwnie brzmiącej nazwie to rodzaj aparatu kompaktowego z wymienną optyką. Coraz częściej bezlusterkowce wybierane są na pierwszy aparat, bowiem pozwalają połączyć świetną jakość zdjęć z małymi gabarytami. To dobry wybór dla osoby, która dopiero zaczyna przygodę z fotografią, ale podchodzi do tematu dość ambitnie i zależy jej od razu na szybkiej nauce i efektach.

Bezlusterkowce pod względem jakości zdjęć są lepsze od aparatów cyfrowych, a te z najwyższej półki potrafią być nawet lepsze od amatorskich lustrzanek. Ich największą zaletą i wyróżnikiem jest jednak możliwość wymiany obiektywu na inny i dopasowania go w zależności od efektu, na jaki liczymy. To ogromna przewaga w stosunku do cyfrówek. Bezlusterkowiec sprawdzi się, jeśli masz większe ambicje niż automatyczne tryby fotografowania dostępne w kompaktach, ale nie chcesz zabierać się od razu za skomplikowaną, drogą i ciężką lustrzankę.

Jaka lustrzanka na początek?

Lustrzanka to już jest aparat daleko bardziej zaawansowany od kompaktowego. Kojarzy się z profesjonalną fotografią, i to nie bez powodu – fotografowie najczęściej sięgają właśnie po lustrzanki. Ich nazwa pochodzi od ruchomego lustra, które znajduje się wewnątrz korpusu. Warto być czujnym, bo niektórzy producenci oferują „hybrydy” czy „półlustrzanki”. Najczęściej są to jednak aparaty kompaktowe, które wcale nie są kompaktowe pod względem rozmiaru, za to lustrzankę przypominają jedynie z wyglądu. Pamiętaj, że aparat jest lustrzanką wyłącznie wtedy, gdy w swoim działaniu używa ruchomego lusterka.Lustrzanki pozwalają na robienie zdjęć nawet przy bardzo kiepskim świetle, mają wiele trybów (najczęściej zarówno automatycznych, jak i manualnych). Można do nich używać różnych obiektywów w zależności od tego, czy chcemy sfotografować motyla w trybie makro, czy na przykład pejzaż. Niestety mają również wady – są spore i dość ciężkie, kosztują niemało, a ich obsługa wymaga nieco więcej nauki, niż w przypadku zwykłej cyfrówki.

Nie istnieją lustrzanki dorównujące kompaktowością cyfrówkom lub bezlusterkowcom – są to urządzenia, których nie schowasz do kieszeni. Rynek lustrzanek jest jednak ogromny – dostępnych jest sporo lustrzanek, które są na tyle uproszczone, że nadadzą się na start nawet dla początkującego. Jaką lustrzankę kupić jako pierwszą? Zwróć uwagę, by była możliwie lekka, bo lustrzanki potrafią sporo ważyć. Wybierając sprzęt w sklepie, przede wszystkim pytaj o aparaty dla amatorów. Nawet, jeśli w przyszłości planujesz zawodowo zajmować się fotografią, to w tej chwili taki sprzęt byłby marnotrawstwem pieniędzy. Na początku swojej kariery prawdopodobnie długo nie będziesz w stanie wykorzystać pełni jego potencjału. Droższe modele często są bardziej zaawansowane, co oznacza, że więcej czasu zajmie ci poznanie i opanowanie wszystkich ich możliwości. Jest to zatem dobra opcja dla osób wyjątkowo ambitnych albo zdecydowanych na tę ścieżkę kariery.

Dla chcących się uczyć w „standardowym” tempie albo po prostu wciąż szukających swojej drogi w życiu niedroga lustrzanka będzie w zupełności wystarczająca. Czy to znaczy, że warto kupić najtańszy aparat? Niekoniecznie. Najtańsza lustrzanka jakością może tylko nieznacznie przewyższać aparat kompaktowy. Może się okazać, że kiepskiej jakości sprzęt zapewni ci mierne efekty i zniechęci do dalszej nauki, dlatego warto zdecydować się na lustrzankę niedrogą, ale porządną – tak, by jakość zdjęć i komfort fotografowania uskrzydlały cię i motywowały do udoskonalania swoich umiejętności. Zwróć uwagę na możliwość nagrywania filmów i ustawienia balansu bieli oraz obsługiwanie jak największej pojemności karty pamięci. Brak tych parametrów może znacząco wpłynąć na twój komfort użytkowania aparatu. Nie kupuj lustrzanki wykonanej z kiepskiej jakości plastiku – nawet, jeśli jej parametry wydają się przyzwoite, bardzo łatwo może ona ulec zniszczeniu.

Nie kupuj też droższego sprzętu ze względu na funkcje, których prawdopodobnie nie użyjesz. Krótko mówiąc – podejmij decyzję po ustaleniu, na czym ci tak naprawdę zależy. Do lustrzanki trzeba dokupić dodatkowe wyposażenie. Obowiązkową podstawą jest obiektyw, chociaż najczęściej lustrzanki sprzedawane są z uniwersalnym obiektywem w komplecie. W miarę robienia postępów w fotografowaniu prawdopodobnie zauważysz różnicę między różnymi rodzajami obiektywów, ale na start ten pierwszy, uniwersalny powinien wystarczyć. Opcjonalnie możesz dokupić też filtr ochronny albo filtr UV – nakłada się go na obiektyw w celu ochrony przed zabrudzeniem, zarysowaniem a nawet pęknięciem. Obiektywy do lustrzanek potrafią cenami przewyższać same korpusy aparatu, dlatego ich ochrona to sprawa, o której warto pamiętać. Już na początku przyda ci się również torba oraz statyw.

‍

Kurs fotografii czy studia fotograficzne? Nauka robienia zdjęć

Warto dobrze się zastanowić, gdzie i jak nauczyć się fotografii. Nie wystarczy wziąć aparat do ręki, przeczytać jego instrukcję i zacząć pstrykać. Oprócz obsługi sprzętu, powinniśmy poznać wiele zasad dotyczących kompozycji fotografii. Nie tylko teoria jest ważna, ale również praktyka, ćwiczenie bowiem czyni mistrza, a znajomość zasad niewiele ci da, jeśli nie będziesz w stanie wdrożyć ich w życie. Dobrze jednak, by praktyka odbywała się pod okiem kogoś doświadczonego, który od razu, na bieżąco udzieli ci cennych wskazówek.

Nauka fotografii na własną rękę

Wybór sposobu nauki zależy przede wszystkim od tego, co chcesz osiągnąć. Jeśli myślisz o fotografowaniu hobbystycznym albo dorywczo po godzinach, nie masz zbyt dużych środków na ten cel albo nie chcesz rezygnować póki co z pracy na etacie, możesz spróbować samodzielnej nauki, na przykład przy pomocy podręcznika, poradnika internetowego albo kursu online. Nie potrzebujesz się wówczas spieszyć, możesz uczyć się w swoim tempie, a do tego nie poniesiesz zbyt dużego nakładu finansowego. Nauka na własną rękę jednak nie jest dla każdego. Oprócz konsekwencji i determinacji potrzebna jest też samodyscyplina.

Warto zwrócić uwagę na to, by w pierwszej kolejności dobrze zapoznać się z możliwościami swojego aparatu. Sporo osób – zwłaszcza na początku tej drogi – nie zapoznaje się z instrukcją obsługi i przez to nie wykorzystuje możliwości własnego sprzętu. Jest to istotne szczególnie, jeśli zdecydujesz się na kupno lustrzanki, która oprócz trybów automatycznych daje ci ogromne możliwości dzięki trybowi manualnemu. Trzeba też przebrnąć przez techniczne podstawy fotografii. Ich nauka może nie być najbardziej pasjonującą częścią całego procesu, ale jest to absolutna konieczność. Nie ruszysz dalej, dopóki nie zrozumiesz, o co chodzi z parametrami ekspozycji – czyli ISO, przysłoną i czasem otwarcia migawki – oraz co nam daje manewrowanie tymi parametrami. Następnie pora na odrobinę przyjemniejszą część teorii, czyli zasady kompozycji oraz wykorzystanie światła. Później już zostaje praktyka i dalsze dokształcanie. Na szczęście w Internecie znajdziesz całe mnóstwo porad dotyczących nauki fotografii – tutoriale w formie pisemnej i wideo, fora dyskusyjne, blogi fotograficzne. Jeśli tylko będziesz w stanie się zmotywować i znaleźć na to czas, możesz całkiem sporo nauczyć się samodzielnie. Jeśli jednak pragniesz zostać zawodowym fotografem i robić to dobrze, samodzielna nauka może się okazać niewystarczająca albo po prostu może przeciągnąć się w nieskończoność.

Kursy stacjonarne i warsztaty fotograficzne

Jeśli marzy ci się zmiana profesji i chcesz jak najszybciej zobaczyć efekty nauki, warto podejść do tematu nieco bardziej konkretnie. Tu również mogą się sprawdzić kursy – ale już raczej stacjonarne. Przewagą kursów online jest pełna swoboda i fakt, że możesz w pełni dostosować naukę do swojego dotychczasowego trybu życia. W przypadku kursów odbywających się stacjonarnie będzie to nieco trudniejsze. W zamian jednak otrzymujesz bezpośredni kontakt z prowadzącym zajęcia, czyli – w przypadku dobrych kursów – czynnym zawodowo, profesjonalnym fotografem. Poznajesz też ludzi, którzy, podobnie jak ty, są na początku tej drogi.

Oferta kursów – zarówno internetowych, jak i stacjonarnych – jest bardzo bogata. Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę hasło „nauka fotografii”, by wyświetliło nam się całe mnóstwo propozycji kursów i warsztatów. Organizują ją pasjonaci, ośrodki kultury, stowarzyszenia fotograficzne. Jak spośród nich wybrać ten, który będzie najlepszy dla ciebie?Przede wszystkim, zrób mały research na temat prowadzącego. Kim jest i jakie ma kwalifikacje? Czy jest zawodowym fotografem? Z kim współpracuje, gdzie ukazują się jego prace? Czy ma na tym polu jakieś osiągnięcia? Po drugie, upewnij się, że główną częścią procesu nauki będzie praktyka. Teoria jest ważna, ale prowadzący zajęcia powinien również uwrażliwić kursantów na obserwowanie świata i wyszukiwanie ciekawych tematów do zdjęcia, na światło i kolory. Dobrze, jeśli przewidziane są też plenery, w trakcie których kursanci mogą przetestować w praktyce dotychczas zdobytą wiedzę.

Sprawdź także, ile osób będzie w grupie (im mniej, tym lepiej!) i w jakich dniach oraz godzinach odbywają się lekcje. Zajęcia organizowane mogą być raz lub kilka razy w tygodniu, w ciągu dnia lub wieczorem, niekiedy również w trybie weekendowym. Mogą trwać 1-2 dni lub nawet kilka miesięcy. Oprócz tego, kursy mogą być tematyczne. Jeśli szczególnie zależy ci na nauce fotografowania dzieci, zachodów słońca, jedzenia albo ślubów – wybierz kurs nastawiony na konkretną tematykę. Zazwyczaj jednak są to kursy przeznaczone dla osób, które mają już opanowane przynajmniej absolutne podstawy – czyli znają możliwości własnego aparatu i w miarę sprawnie umieją je wykorzystać. Z czasem, gdy nabierzesz już nieco wprawy, możesz również wybrać się na kursy dla średniozaawansowanych lub zaawansowanych, na kurs obróbki zdjęć w programie graficznym, czy na kursy fotograficzne nastawione na rozwijanie w uczestnikach kreatywności. Kurs może być dobrym wstępem do nauki, jeśli wolisz podejść do tematu ambitnie, ale nie masz pewności, czy chcesz z fotografii uczynić swój sposób na życie. Zobacz, ile kosztuje fotograf ślubny - może wizja takiego dodatkowego, weekendowego i wcale nie małego zarobku w pełni cię satysfakcjonuje.

Studia fotograficzne

Studia lub studium to opcja, którą warto wybrać, jeśli nie masz zbyt wielu wątpliwości co do tego, że fotografia jest twoją pasją. Czeka cię od roku do nawet kilku lat intensywnej nauki, ale w zamian możesz mieć pewność, że poznasz świat fotografii od kuchni. W szkole fotograficznej spotkasz nie tylko pasjonatów, lecz także wielu profesjonalistów, którzy będą służyć ci radą i pomocą, oceną twoich dotychczasowych osiągnięć, inspiracjami i wskazówkami. Będziesz szlifować warsztat i pracować przy sesjach zdjęciowych, poznasz wszystkie tajniki sprzętu studyjnego i zapoznasz się z dziełami najwybitniejszych fotografów. Studia jednak pochłoną sporo czasu i nakładów finansowych.

‍